Πως οι γεωργοί θα γίνουν... κολλήγοι!!

Σχολιάζει ο: Δημήτριος Θ. Λύσσαρης

                             Κατούνα Ξηρομέρου

     Η ολοκλήρωση των δόλιων σχεδίων της κυβέρνησης, η οποία έχει κατ΄ επανάληψη αποδείξει ότι ενδιαφέρεται και στηρίζει τα συμφέροντα των τραπεζών, πλησιάζει στο τέλος της. Η μονοκαλλιέργεια, που εξώθησε τον απλό αγρότη να ανοιχθεί πέραν των ορίων, είναι κατά την γνώμη μου, μια μεγάλη παγίδα. Τώρα νομίζω ότι ήρθε η ώρα να κλείσει ο κύκλος και να πιαστούν οι αγρότες στην φάκα.

Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Agrenda, πριν περίπου ένα μήνα και νομίζω ότι χρήζει μελέτης διότι πολλά από όσα διαφαίνονται εκεί είναι πολύ σοβαρά. Τα σχόλια μου με πλάγια πράσινα γράμματα.

 "Ανοίγει παράθυρο διαγραφών το σχέδιο για τις υποθήκες της ΑΤΕ"

     Τη μέθοδο της «προσωρινής κατάσχεσης» των υποθηκευμένων χωραφιών επιστρατεύει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να εξοφλήσουν οι αγρότες τα δάνεια, που δεν καταφέρνουν να εξυπηρετήσουν.

     Με διαδοχικά δημοσιεύματά τους από την 1η Σεπτεμβρίου 2012 η Agrenda και το Agronews είχαν αποκαλύψει τα βασικά σημεία του σχεδίου..........

    

     Το σχέδιο, για το οποίο η Agrenda είχε γράψει από την 1η Σεπτεμβρίου του 2012 και το οποίο περιλαμβάνεται στο πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο για την κτηνοτροφία που τέθηκε σε διαβούλευση στις 15 Ιανουαρίου 2013, έχει τρία σκέλη:

α)-Νοικοκύρεμα των υποθηκών, έτσι ώστε να μπει ένα όριο στην αξία του υποθηκευμένου χωραφιού σε σχέση με την αξία του δανείου (σχετικό ρεπορτάζ είχε η Agrenda της 2ας Φεβρουαρίου).

β)-Επιμήκυνση της περιόδου πληρωμής του δανείου για 5 έως 10 χρόνια, με μικρότερη δόση, επιτόκιο 5% και ρύθμιση για όλο το οφειλόμενο ποσό.

γ)-Ένα μέρος του ποσού θα εξοφληθεί με ενοικίαση των υποθηκευμένων χωραφιών του οφειλέτη σε άλλους αγρότες. Το ποσό του ενοικίου θα το εισπράττει απευθείας η τράπεζα. Η ενοικίαση θα γίνεται με διαγωνισμό από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για 3 χρόνια.

    Κατ΄ αρχάς το επιτόκιο 5% ΔΕΝ είναι ευνοϊκό. Την στιγμή που το κόστος χρήματος έχει μείνει κολλημένο κάτω του 1% εδώ και κάποια χρόνια, το 5% είναι τουλάχιστον κερδοσκοπικό, για να μην πω ληστρικό.

    Αν δε η τράπεζα μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ νοικιάσει τα χωράφια του αγρότη, αυτός που θα καλλιεργήσει; Πως θα εξοικονομήσει τα αναγκαία προς το ζην;

     Την 1η Σεπτεμβρίου του 2012, η Agrenda έγραφε: "Πρόκειται για καινοτόμο ιδέα, η οποία έρχεται να δώσει μια ενδιαφέρουσα διέξοδο στη σημερινή κατάσταση με τα ενυπόθηκα δάνεια, χωρίς να οδηγήσει σε χρονοβόρες και δαπανηρές δικαστικές διενέξεις και χωρίς να απειλεί στην ουσία το ιδιοκτησιακό καθεστώς των υποθηκών επί αγροτεμαχίων και ακινήτων αγροτικής χρήσης".

      Στην προετοιμασία της ρύθμισης αναφέρθηκε από το βήμα της Βουλής και ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, δημοσιοποιώντας για πρώτη φορά στοιχεία με βάση τα οποία «το 80% των δανείων που έχουν δοθεί σε αγρότες φυσικά πρόσωπα είναι ενήμερα και μόνο το 20% παρουσιάζει σοβαρές καθυστερήσεις, ενώ αντίστροφη είναι η εικόνα που παρατηρείται σε ό,τι αφορά τα δάνεια των συνεταιρισμών».

    Μιλάμε δηλαδή για έναν στους τέσσερις αγρότες, ενώ με τους συνεταιρισμούς δεν ξέρω τι παίζει. Αν δεν υπάρχουν επαρκή περιουσιακά στοιχεία και ένας χρεωκοπημένος συνεταιρισμός οδηγηθεί σε εκκαθάριση και κλείσιμο, οι συνέταιροι σε ποια κατάσταση θα βρεθούν;

     Το θέμα των συνεταιρισμών είναι πολύ σημαντικό, γιατί αυτή την στιγμή ΔΕΝ υπάρχει απαλλακτικό για τους συνεταίρους, και επομένως τα χρέη του συνεταιρισμού  μεταφέρονται στους συνεταίρους. 

    Πέντε φορές έχει προταθεί απαλλακτικός νόμος αλλά κολλάει στο γεγονός ότι υπάρχουν συνεταιρισμοί οι οποίοι έχουν προβεί και σε αδικήματα, όπως κλοπή ΦΠΑ κλπ.  

     Επί του παρόντος λοιπόν, αν ζητηθούν τα χρέη, από τον συνεταιρισμό, αυτόματα μεταφέρονται στους συμμετέχοντες, οι οποίοι πρέπει να εξοφλήσουν το μερίδιο που τους αντιστοιχεί, για να γλυτώσουν τα χειρότερα.

 Πως «τρέχουν» οι δόσεις για εξόφληση των χρεών 

Σε περίπτωση μη καταβολής ορίζεται νέο δάνειο διάρκειας 5-10 ετών με επιτόκιο 5%

     Η διαδικασία με την οποία θα γίνει η ρύθμιση περιγράφεται στο άρθρο 43 του νομοσχεδίου για τα κτηνοτροφικά θέματα που βρίσκεται σε διαβούλευση.

Συγκεκριμένα, αναφέρει τα εξής:

1.-Η νέα ληξιπρόθεσμη οφειλή, εξοφλείται από τον αγρότη, εφάπαξ, με καταβολή όλου του ποσού, κατόπιν έγγραφης ενημέρωσης του εκκαθαριστή της Τράπεζας για το ύψος αυτής. Σε περίπτωση μη εξόφλησης του οφειλόμενου ποσού, αυτό θεωρείται ως νέο μεσοπρόθεσμο δάνειο διάρκειας 5-10 ετών με επιτόκιο 5%. Η ακριβής διάρκεια του νέου δανείου καθορίζεται από τον εκκαθαριστή βάσει του ύψους της οφειλής και της εκτιμώμενης μισθωτικής αξίας του ακινήτου. Στη σύμβαση του δανείου η Τράπεζα δύναται να απαιτεί το δικαίωμα εκμίσθωσης του ακινήτου και την εκχώρηση του μισθώματος του εκμισθούμενου αγροτικού ακινήτου σε αυτήν, μέχρι την ολοσχερή εξόφληση του δανείου. Η εξόφληση του νέου δανείου γίνεται από τα μισθώματα που θα εισπραχθούν από την εκμίσθωση του ακινήτου, σύμφωνα με τις παρακάτω παραγράφους.

    Η εφάπαξ καταβολή ολόκληρου του ποσού του δανείου, κανόνας που ισχύει για όλα τα δάνεια,  είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη, όχι για τους αγρότες, αλλά και για οποιοδήποτε πολίτη. Επομένως οδηγούμαστε σε ενεργοποίηση του νέου δανείου με επιτόκιο 5%. Η τράπεζα μπορεί να νοικιάσει την υποθηκευμένη αγροτική περιουσία για να πάρει το μίσθωμα και λόγω της χαμηλής αξίας της αγροτικής γης, ο οφειλέτης μένει χωρίς χωράφια, στην καλύτερη.

2.-Τα ακίνητα εκμισθώνονται, για διάρκεια 3 ετών, σε ενδιαφερόμενους μισθωτές των κατηγοριών της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του Ν.4061/2012 (Α΄66), αντί μισθώματος που προκύπτει μετά από ανοικτό πλειοδοτικό διαγωνισμό. Για την επιλογή του μισθωτή εφαρμόζονται τα κριτήρια της παραγράφου 2 του ιδίου ως άνω άρθρου και επιπλέον το κάτωθι κριτήριο:

-Υποψήφιος για μίσθωση ενυπόθηκου υπέρ ΑΤΕ ΑΕ αγροτικού ακινήτου με προσφορά ίση με την τιμή εκκίνησης, λαμβάνει βαθμό μηδέν.

-Υποψήφιος για μίσθωση ενυπόθηκου υπέρ ΑΤΕ ΑΕ αγροτικού ακινήτου με προσφορά πλέον της τιμής εκκίνησης, για κάθε επιπλέον ποσοστιαία μονάδα (1%), λαμβάνει βαθμούς 10.

3.-Η διαδικασία εκμίσθωσης των αγροτικών ακινήτων ανατίθεται στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος διατηρεί βάση δεδομένων στην οποία απεικονίζονται ψηφιακά όλα τα αγροτικά ακίνητα της χώρας. Η γνωστοποίηση της πρόθεσης εκμίσθωσης, η υποβολή αιτήσεων και προσφορών από τους υποψήφιους μισθωτές, η επεξεργασία των αιτήσεων, η βαθμολόγηση βάσει των προβλεπόμενων κριτηρίων και η ανακήρυξη του τελικού δικαιούχου της μίσθωσης γίνεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, μέσω αναρτημένης στο διαδίκτυο εφαρμογής. Στη διακήρυξη του πλειοδοτικού διαγωνισμού εκμίσθωσης τίθεται τιμή εκκίνησης που αντιστοιχεί στην ελάχιστη ετήσια δόση εξόφλησης του νέου δανείου, όπως αυτή έχει υπολογισθεί από τον εκκαθαριστή. Καθοριστική προϋπόθεση για την αξιολόγηση της αίτησης του υποψήφιου μισθωτή είναι η οικονομική προσφορά του, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη της τιμής εκκίνησης.

    Δηλαδή εδώ μας λέει ότι όλα τα αγροτικά ακίνητα είναι φακελωμένα και θα τα βρουν είτε θέλει κάποιος, είτε όχι...

4.-Η διακήρυξη εκμίσθωσης παραμένει ανοικτή επί 15 ημέρες. (...) Ο ιδιοκτήτης του αγροτικού ακινήτου έχει δικαίωμα συμμετοχής στον πλειοδοτικό διαγωνισμό εκμίσθωσης του ακινήτου του.

   Δηλαδή ο αγρότης θα πληρώνει νοίκι για να καλλιεργήσει τα δικά του χωράφια, τακτική η οποία θα είναι μονόδρομος, αλλιώς μένει ουσιαστικά άνεργος!

5.-Σε περίπτωση που η εκμίσθωση για οιονδήποτε λόγο δεν υλοποιηθεί ή για οιονδήποτε λόγο δεν καταστεί δυνατή η εξόφληση της οφειλής από τα μισθώματα, ο εκκαθαριστής κινεί τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης επί του βεβαρημένου με υποθήκη αγροτικού ακινήτου για το μη εξοφληθέν ποσό.

    Ουσιαστικά δηλαδή πάμε για κατάσχεση...

 Info

«Καπέλο» στο ποσό δανείου

      Για τις υποθήκες τα δάνεια των οποίων τελούν σε υπερημερία προβλέπεται περιορισμός του ποσού του δανείου σε ποσοστό 120% εφόσον δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του ποσού ενώ περιορίζεται στο διπλάσιο αν είναι παραπάνω.

   Εδώ απαγορεύεται ουσιαστικά να υποθηκευθούν δυσανάλογης αξίας ως προς το δάνειο περιουσιακά στοιχεία, κάτι λογικό.

Στον ΟΠΕΚΕΠΕ η εκμίσθωση

     Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διατηρεί βάση δεδομένων στην οποία απεικονίζονται ψηφιακά όλα τα αγροτικά ακίνητα της χώρας. Όλη η διαδικασία εκμίσθωσης γίνεται μέσω του οργανισμού πληρωμών, σε διαδικτυακή εφαρμογή.

Τρεις τρόποι αποπληρωμής

    Ένα μέρος του ανεξόφλητου ποσού θα εξοφληθεί με ενοικίαση των υποθηκευμένων χωραφιών του οφειλέτη σε άλλους αγρότες. 

   Το ποσό του ενοικίου θα το εισπράττει απευθείας η Τράπεζα. Η ενοικίαση θα γίνεται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για χρονικό διάστημα τριών ετών.

Μη εξυπηρετούμενα ενυπόθηκα δάνεια

     Στο άρθρο 42 του νομοσχεδίου αναφέρεται η νομοθετική ρύθμιση για τις υποθήκες: «Στις υποθήκες που έχουν εγγραφεί (...) για τη χορήγηση βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων δανείων από την Τράπεζα, τα οποία αφορούν αποκλειστικά την αγροτική δραστηριότητά τους και τελούν σε υπερημερία, το ποσό του δανείου, για το οποίο έχει εγγραφεί υποθήκη, περιορίζεται σε ποσοστό 120%, εφόσον δεν υπερβαίνει το διπλάσιο αυτού, ενώ περιορίζεται στο διπλάσιο αυτού, αν είναι ανώτερο, κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος. Σε περίπτωση εγγραφής υποθήκης σε περισσότερα του ενός αγροτικά ακίνητα, αγρότη ή τρίτου, η υποθήκη περιορίζεται από την Τράπεζα στο ακίνητο ή στα ακίνητα που εξασφαλίζουν την απαίτησή της μέχρι τα ως άνω όρια».

       Αυτό δηλαδή που βγαίνει αβίαστα από το άρθρο της εφημερίδας είναι ότι θα καταλήξει ο ίδιος ο αγρότης να νοικιαστεί, μαζί με την γη του, στην τράπεζα, προκειμένου να εξοφλήσει τα χρέη του. Και με το τωρινό κόστος καλλιέργειας, νομίζω ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ.

      Δεν γνωρίζω αν οι διάφοροι αγροτοσυνδικαλιστές έχουν καταλάβει το τι σημαίνει το νομοσχέδιο αυτό, το οποίο είναι εξαιρετικά ανησυχητικό και κατά την γνώμη μου πρέπει  να ζητηθεί διευκρίνηση διότι αν ισχύσουν αυτά που βλέπω, οι αγρότες γίνονται δουλοπάροικοι στα δικά τους χωράφια, δηλαδή κολήγοι.

      Πάντως, όποιος μπορεί, πρέπει άμεσα ρυθμίσει τις οφειλές του, γιατί αλλιώς είναι εκτεθειμένος σε οποιεσδήποτε ρυθμίσεις θέλει ο κάθε υπουργός.

Δημήτριος Θ. Λύσσαρης

Κατούνα Ξηρομέρου